Tiểu luận văn họcTIỂU THUYẾT "TỐ TÂM" CỦA HOÀNG NGỌC PHÁCH TRONG BUỔI ĐẦU HIỆN ĐẠI HÓA VĂN HỌC VIỆT NAMVÕ PHÚC CHÂU1. Tiểu tngày tiết Tố Tâm trong toàn cảnh vnạp năng lượng học đất nước hình chữ S đầu vắt kỹ năng tâm lý học tập cơ mà khai thác chiều
Review Sách Tố Tâm - "Tiểu Thuyết Tình Yêu" Đầu Tiên Của Việt Nam Tác giả Hoàng Ngọc Phách và tác phẩm Tố Tâm. Tác giả Hoàng Ngọc Phách xuất thân trong một gia đình có truyền thống hiếu Nội dung tiểu thuyết Tố Tâm. Tố Tâm kể về chuyện tình buồn giữa nhà văn Đạm Thủy và cô gái tên Lan, được Đạm
Tiểu thuyết Tố Tâm xây dựng được những hình tượng nhân vật mới mẻ, khá thuyết phục. Trong tác phẩm, các tính cách nhân vật có sự phát triển "tự thân", như là trong cuộc đời thật. Đạm Thủy là hình ảnh một thanh niên trí thức Tây học còn Tố Tâm là cô gái
Nhân tên nàng là Lan, tôi tặng hai chữ "Tố Tâm" 1 nàng lấy làm vui mừng lắm. Tôi xem chừng nàng cũng quyến luyến tôi lắm, đã có khi nói đến việc nhà. Nàng thấy cậu em gọi tôi bằng anh thì nàng cũng gọi vậy, nên tôi gọi nàng bằng em cho tiện. Hai bên tuy không nói ra mà
Tác phđộ ẩm Tố Tâm ở trong nhà vnạp năng lượng Hoàng Ngọc Phách được xem như là đái tmáu tư tưởng đầu tiên của quốc gia, cũng là tè thuyết Quốc ngữ trước tiên ở miền Bắc Việt Nam. Những bạn đọc vội nhận định rằng đó là một tiểu ttiết diễm tình thường thì, tuy thế sâu hơn thế nữa, Tố Tâm
cash. Tác phẩm Tố Tâm của nhà văn Hoàng Ngọc Phách được coi là tiểu thuyết tâm lý đầu tiên của nước nhà, cũng là tiểu thuyết Quốc ngữ đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam. Những người đọc vội cho rằng đây là một tiểu thuyết diễm tình thông thường, nhưng sâu hơn thế, Tố Tâm là một câu chuyện ẩn chứa nhiều giá trị xã hội mới mẻ trong thời đại bấy giờ. Tác giả Hoàng Ngọc Phách và tác phẩm Tố TâmNội dung tiểu thuyết Tố TâmNhững tư tưởng mới trong tiểu thuyết Tố TâmNhận xét về tiểu thuyết Tố TâmLời kết Tác giả Hoàng Ngọc Phách và tác phẩm Tố Tâm Tác giả Hoàng Ngọc Phách xuất thân trong một gia đình có truyền thống hiếu học, yêu nước, cha ông từng tham gia vào phong trào Cần Vương. Thuở nhỏ, ông theo học chữ Hán rồi học trường Pháp Việt nên trong những tác phẩm của nhà văn này, chúng ta sẽ thấy tác giả khá chuộng dùng từ Hán Việt. Ngoài thời gian sáng tác và dạy học, Hoàng Ngọc Phách còn tổ chức những buổi diễn thuyết và tổ chức đội kịch. Một trong những học trò được ông dìu dắt trong ngành nghệ thuật sân khấu chính là tác giả Thế Lữ. Hoàng Ngọc Phách sáng tác Tố Tâm khi ông còn khá trẻ, mới 23 tuổi, cùng lúc ông hoàn thành năm cuối khóa tại trường Cao đẳng Sư phạm, ban văn chương. Tố Tâm được coi là cuốn tiểu thuyết hiện đại đầu tiên của Việt Nam, mở đầu cho những tác phẩm viết bằng chữ Quốc ngữ. Review sách Tố Tâm – Hoàng Ngọc Phách Sách hay nên đọc Review truyện ngắn Mắt biếc – vì yêu đơn phương là chết ở trong lòng một chút… Tố Tâm kể về chuyện tình buồn giữa nhà văn Đạm Thủy và cô gái tên Lan, được Đạm Thủy đặt tên là Tố Tâm. Thông qua những vần thơ, con chữ mà Đạm Thủy viết, Tố Tâm đã dành trọn tình yêu cho chàng dù hai người chưa từng gặp mặt. Một lần, chú của Tâm nhặt được chiếc ví Đạm Thủy đánh rơi, hai người gặp gỡ nhau theo sự sắp xếp của số phận. Tâm đã khiến cho Đạm Thủy cũng nảy sinh tình cảm với mình. Từ đó, tuy hai người ít gặp nhau nhưng lại thường xuyên gửi cho nhau những bức thư đắm say thương nhớ. Họ đã có lần hẹn nhau cùng đi chơi ở vùng quê và có thêm thật nhiều kỉ niệm đẹp. Đây là một mối tình nồng nàn, trong sáng, không hề pha chút sắc dục. Dẫu vậy, hai người đều biết đây là tình yêu vô vọng vì Đạm Thủy đã có hôn phối sắp đặt từ trước và Tố Tâm cũng biết rõ điều đó. Mẹ Tố Tâm ốm nặng, gia đình ép buộc nàng phải lấy chồng. Phần vì thương mẹ, phần vì được Đạm Thủy khuyên nhủ, Tâm đồng ý lấy người khác. Sau khi kết hôn, Tâm mắc tâm bệnh rồi ốm nặng, nàng qua đời chỉ sau ba mươi sáu ngày lên xe hoa. Sau khi đến viếng mộ Tố Tâm, Đạm Thủy nhận được những kỷ vật của nàng. Đạm Thủy quyết tâm học hành, lòng giữ hai điều vô cùng thiêng liêng. Đó là công danh sự nghiệp và mối tình cao thượng với Tố Tâm. Những tư tưởng mới trong tiểu thuyết Tố Tâm Với Tố Tâm, Hoàng Ngọc Phách đã dám cất lên tiếng nói bênh vực cho thứ gọi là “ái tình” – thứ thường bị các nhà Nho xưa khinh miệt, coi thường và không để ý tới. Tác giả đã có cái nhìn mới về tình yêu đôi lứa và sức mạnh của nó, rằng tình yêu là động lực to lớn thúc đẩy người ta dám làm tất cả. Tố Tâm đã dám chống lại những hủ tục, cô đi theo cái chết vì không chấp nhận được thực tại tù túng. Có người nói rằng Tố Tâm tự tử vì tình nhưng theo tôi thì không. Tâm vốn là một cô gái nhen nhóm trong mình những tư duy hiện đại vì mới được tiếp xúc với lớp trí thức Tây học bấy giờ. Thay vì cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, Tâm đã vượt lên những định kiến rằng con gái phải e dè, kín đáo, giữ thế bị động trong tình yêu để chủ động bày tỏ cảm xúc với nửa còn lại của mình. Khi biết Đạm Thủy bị sắp đặt trong một cuộc hôn phối, Tâm vẫn kiên quyết với tình yêu của mình. Review sách Tố Tâm – Hoàng Ngọc Phách Sách hay nên đọc Review sách Cánh đồng bất tận – vì đâu một nửa hồn tôi hóa dại khờ Đọc sách mà ngưỡng mộ thay người con gái Tố Tâm. Nàng hết lòng si mê người ta dù hai người chưa từng gặp mặt. Tình yêu của nàng được xây bằng cầu nối giữa hai trái tim đồng điệu, nó vượt lên những thứ tầm thường như ngoại hình hay gia cảnh tương xứng. Nhận xét về tiểu thuyết Tố Tâm Thứ đầu tiên phải nhắc đến trong tiểu thuyết Tố Tâm là nghệ thuật miêu tả tài tình của tác giả. Bắt đầu với nghệ thuật khắc họa tâm lý nhân vật. Tuy là tiểu thuyết tình yêu nhưng không vì thế mà suy tư của nhân vật mất đi tính hợp lý. Các màn đối thoại giữa các nhân vật, độc thoại nội tâm hay ngôn ngữ người kể chuyện đều được sắp xếp rất đúng lúc. Thiên nhiên trong tiểu thuyết Tố Tâm cũng được miêu tả rất xứng với tình yêu đẹp của hai người. Thiên nhiên ở đây xuất hiện như một lối thoát cho những tâm hồn lãng mạn. Họ tìm đến nhau, rồi tìm đến thiên nhiên như để cùng giao cảm và tách biệt khỏi ý thức hệ phong kiến cầm tù. Thay vì lối mô tả ước lệ như trong những tác phẩm cũ, thiên nhiên trong văn của Hoàng Ngọc Phách hiện lên phong phú, sống động, rực rỡ và vô cùng chân thật. Review sách Tố Tâm – Hoàng Ngọc Phách Một số nhận xét cho rằng các sự kiện trong truyện còn dài dòng và tương đối dàn trải, nhất là trong các câu đối thoại, trích dẫn hay thư từ. Có những đoạn Tố Tâm và Đạm Thủy trao nhau những câu thơ Đường khuôn sáo, không hợp lý với hình ảnh những thanh niên theo trí thức Tây học thời bấy giờ. Lời kết Gần 100 năm đã trôi qua kể từ ngày đầu tiên tiểu thuyết Tố Tâm ra đời, có người khen thì cũng có kẻ chê. Dẫu vậy, Tố Tâm vẫn là một cái tên sáng trong nền văn học Việt Nam hiện đại. Cuốn tiểu thuyết kết hợp nhuần nhuyễn những ý niệm về tình yêu và những giá trị xã hội khiến công chúng bao đời vẫn nhớ tên. Sách hay nên đọc Review sách Ông trăm tuổi trèo qua cửa sổ và biến mất – cuốn sách làm sống dậy khát vọng sống trẻ, sống tự do
Tố tâm của tác giả Hoàng Ngọc Phách là tiểu thuyết Quốc ngữ đầu tiên ở miền Bắc Việt Nam. Tuy là một tác phẩm tiểu thuyết diễm tình, nhưng Tố Tâm mang trong nó những giá trị hết sức to lớn về phát triển chữ Quốc ngữ và phản ánh bối cảnh xã hội đương thời. Nhưng việc bàn luận về giá trị hàn lâm của Tố Tâm hãy để lại cho giới nghiên cứu, bài viết này chỉ đứng ở tư cách của một người đọc và đơn thuần cảm nhận quyển tiểu thuyết ấy bằng trái tim. Cốt truyện của Tố Tâm kể về cuộc gặp gỡ và yêu đương giữa Nhà văn Đạm Thủy và Lan được Đạm Thủy đặt cho bút danh là Tố Tâm. Tố Tâm đã yêu Đạm Thủy từ thuở hai người chưa gặp mặt, từ thuở nàng chỉ mới đọc được những vầng thơ, những câu viết của anh từ sách báo. Thế rồi định mệnh xui khiến, chú của nàng nhặt được chiếc ví đánh rơi của Đạm Thủy, hai người có cơ hội tương kiến. Bằng tình yêu vừa cháy bỏng vừa đè nén của mình, Tố Tâm đã khiến cho Đạm Thủy yêu nàng. Tình yêu tâm đầu ý hợp của họ ngày một quyến luyến, nhưng cả hai đều biết đó là một tình yêu vô hy vọng. Bởi lẽ, Đạm Thủy đã có hôn phối do gia đình sắp đặt từ trước và Tố Tâm cũng sớm rõ điều đó. Sau bao nhiêu giằng vặt, đớn đau giữa tình yêu và vận mệnh, nàng rốt cuộc buông tay. Nàng chấp nhận rời bỏ người mình yêu suốt cuộc đời, để kết hôn với một người chưa từng gặp mặt trước kia, theo ý muốn của mẹ. Đúng một tháng sau ngày lấy chồng, Tố Tâm chết. Nàng đã bỏ mình trong nỗi tương tư của ái tình. Câu chuyện kết lại bằng vết thương lòng của Đạm Thủy. Xem thêm những tác phẩm “Việt Nam danh tác” Ai hát giữa rừng khuya – Gương mặt lạ trong Việt Nam danh tác Số đỏ Đứa con đáng tự hào của “Ông vua phóng sự đất Bắc” Truyền kì mạn lục Chuyện về người con gái Nam Xương Chân tình Tình yêu của Tố Tâm rất đặt biệt. Đó là tình yêu đơn thuần xuất phát từ sự đồng điệu của tâm hồn. Tố Tâm yêu Đạm Thủy từ lời văn của anh, dù chưa từng gặp mặt, chưa từng biết hoàn cảnh hay xuất thân của anh. Tình yêu trong veo không tỳ vết ấy giống như một viên ngọc quý giữa thời đại Âu Tây chật vật lúc bấy giờ. Sau khi hai người gặp gỡ, với Tố Tâm ái tình trong lòng chẳng khác gì một loại thuốc phiện, cứ ngày một tăng lên không có biện pháp dừng lại. Nàng bỏ mặc cả thế tục, bỏ mặc cả cuộc đời mình, chỉ để được yêu một người con trai, mà đời này đã định trước là không thể vì nàng. “Em chỉ buồn vì một nỗi em quấy rối lòng anh và để phiền đến người sẽ cùng anh nên gia thất. … Em vẫn tự hiểu rằng cuộc đời của em là đời vẩn vơ, ái tình của em là ái tình vô hy vọng…” Màn độc diễn của trái tim tình si Tuy Tố Tâm được viết bằng giọng kể của Đạm Thủy, và trong giọng kể ấy tác giả vẫn đang thể hiện tình yêu đau đớn của Đạm Thủy dành cho Tố Tâm, nhưng xuyên suốt cả câu chuyện tình vô vọng kia Tố Tâm mới chính là kẻ “độc vũ” trong điệu múa của riêng mình. Bởi lẽ tình yêu của Đạm Thủy quá đỗi lí trí, sợi dây ràng buộc anh với trách nhiệm, với lễ giáo gia phong quá chắc chắn. Nếu ở đây nói về một mối tình si mù quáng thì có lẽ Đạm Thủy là người ngoài cuộc. Tất cả éo le, được mất của ái tình đổ hết lên phận người con gái Tố Tâm. Nàng ray rứt giữa chọn lựa tình yêu hay hiện thực. Nàng bội bạc tất cả chọn tình yêu, rồi lại sầu đau trước áp lực của hiện thực. Thật ra dù là người nói lời giã biệt với Đạm Thủy, nhưng Tố Tâm chưa bao giờ thôi lựa chọn tình yêu, nàng chẳng qua bị hiện thực đánh gục đến không cách phản kháng. “Em chịu tội vô tình cùng anh vậy, nhưng trong lòng trượng phu, quân tử có xá chi cái thân phận liễu bồ này. Tâm sự em bây giờ có hoa đèn kia biết mà chắc anh cũng thấu hết rồi… em chỉ muốn để đau đớn ngậm ngùi một mình mà thôi.” Xem thêm Làm đĩ Tiếng chuông cảnh tỉnh về giáo dục giới tính Sống mòn Thiên tài đặc tả ngòi bút thiên tài Bến không chồng “Hòn vọng phu thời hiện đại Cánh hoa sa mưa Tố Tâm mang theo tất cả nỗi tương tư và cô đơn mà chết đi. Nàng bỏ mình trong mối chân tình không bến đỗ, nhưng lại chưa từng oán hờn hay hối hận. Một mỹ nhân thanh thuần, lương thiện, lại tài năng như thế, sau một hồi yêu đương điên đảo, chỉ còn lại nấm đất tàn lạnh lẽo, chẳng biết có người đoái hoài hay không. Từ đầu đến cuối, Tố Tâm chưa hề làm sai, mà cái sai chính là cả kiếp người của nàng. Tình yêu đầy kiên cường và chấp nhất đó, trái tim chân thành và mãnh liệt đó, là lạc loài giữa thế giới khắc nghiệt lúc bấy giờ. “Tôi cứ ngoái đầu lại chỗ mộ nàng cho đến khi khuất mấy hàng tre không trông được nữa. Trong lòng nghĩ rằng, sau lúc tôi thăm có ai đến thăm nàng nữa không? Mẹ nàng thì già, em nàng còn dại, người tân lang của nàng có thật là người biết thương nàng không? Rồi đây đường sá xa xôi, mỗi ngày một nhạt, có ai viếng thăm nàng luôn mà đem tấm lòng ấp lấy nấm mộ kia cho khỏi lạnh lùng vắng vẻ, hay rồi cũng dễ đùn cỏ lấp, bốn mùa mưa gió giãi giầu mà thôi.” Xem thêm Mẫu Thượng ngàn Bước ngoặt trong sự nghiệp cầm bút của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh Tố Tâm của tác giả Hoàng Ngọc Phách là một tiểu thuyết tâm lí đáng đọc. Ngoài những giá trị bất diệt với lịch sử, nó còn mang trong mình các giá trị nhân sinh sâu sắc về tình yêu và cả tình người. Si Li Nếu bạn thấy bài viết này hay, xin ủng hộ team bằng cách dành thêm một giây để click vào quảng cáo. Chỉ 1s thôi, nhưng là cách tuyệt vời để duy trì blog mãi mãi
Tố Tâm là tên một tiểu thuyết của Hoàng Ngọc Phách 1896-1973, sáng tác năm 1925. Nhiều tài liệu, có lẽ dựa trên Việt Nam Văn học Sử yếu của Dương Quảng Hàm và Nhà văn hiện đại của Vũ Ngọc Phan, cho Tố Tâm là tiểu thuyết đầu tiên của Việt Nam, nhưng trên thực tế trước Tố Tâm đã có rất nhiều tiểu thuyết sáng tác tại Nam Kỳ. Do giao thông cách trở thời Pháp thuộc Nam Kỳ là đất thuộc địa, Bắc Kỳ là đất bảo hộ, những nhà nghiên cứu trên có thể vì thế mà không biết về các tiểu thuyết Truyện thầy Lazaro Phiền 1887 của Nguyễn Trọng Quản, Hoàng Tố Anh hàm oan 1910 của Trần Chánh Chiếu, Phan Yên ngoại sử 1910 của Trương Duy Toản, Kim thời dị sử 1917 của Biến Ngũ Nhy, Ai làm được 1922 của Hồ Biểu Chánh, Riêng truyện Tố Tâm thì nguồn cảm hứng là La Dame aux camélias của văn hào người Pháp Alexandre Dumas con.[1] Năm 2006, một bản dịch Tố Tâm ra tiếng Pháp được xuất bản, mang tựa Un coeur pur Le roman de Tô Tâm do Michèle Sullivan và Emanuelle Lê Oc Mach dịch.
Tố tâm– xuất bản năm 1925 của Hoàng Ngọc Phách
Ngày đăng 20/07/2013, 0125 Tiểu luận văn học TIỂU THUYẾT “TỐ TÂM” CỦA HOÀNG NGỌC PHÁCH TRONG BUỔI ĐẦU HIỆN ĐẠI HÓA VĂN HỌC VIỆT NAM VÕ PHÚC CHÂU 1. Tiểu thuyết “Tố Tâm” trong bối cảnh văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX Suốt cả nghìn năm, văn học Việt Nam được bao bọc trong cái tổ cũ xưa, đan dệt bởi hằng hà điển tích, điển cố nền văn hóa Trung Hoa cổ. Đến đầu thế kỷ XX, văn học trung đại đến hồi xác xơ, già cỗi. Thế nhưng, nhờ gặp được biến thiên lớn trong lịch sử, với nội lực tiềm tàng, nó lập tức nảy sinh nguồn sống mới và tự cải lão hoàn đồng. Văn học Việt Nam đầu thế kỷ XX bất ngờ có một cuộc chuyển mình, hồi sinh như thế! Nó lại còn tỏ ra cường tráng, có sức bay, dáng bay khoẻ đẹp, đuổi theo kịp, hòa nhập được, với các nền văn chương trên thế giới. Có thể nói, lúc này, biến thiên lớn nhất trong lịch sử Việt Nam chính là sự gặp gỡ với phương Tây. Nội lực tiềm tàng của nó là truyền thống văn học dân tộc. Nguồn sinh lực mới của nó là đội ngũ thanh niên trí thức Tây học, những tác giả và độc giả, tập trung ở các đô thị mới và lớn, từ Bắc chí Nam. Không gian hô hấp mới của nó là nền văn hóa phương Tây, đậm đà chất nhân văn. Quá trình hiện đại hóa văn học Việt Nam đã làm cuộc cách tân về nội dung lẫn hình thức nghệ thuật. Riêng thể loại tiểu thuyết, từ chỗ ảnh hưởng tiểu thuyết chương hồi Trung Quốc, nó chuyển sang tiếp nhận tiểu thuyết phương Tây. Về sản lượng, nó tự quảng bá, qua hàng loạt tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh ở Nam bộ. Riêng về chất lượng, nó tự ngời sáng, qua tiểu thuyết đầu tay và duy nhất của Hoàng Ngọc Phách Tố Tâm. Ngay lúc chào đời, Tố Tâm đã gây nên hiệu ứng xã hội không ngờ, làm lung lay cả luân lý phong kiến ngàn năm. Người trực tiếp khai sinh, tạo khí cốt và sức sống cho tác phẩm chính là tác giả - nhà văn Hoàng Ngọc Phách. Ông đã hấp thu sâu sắc, có phê phán nền văn hóa truyền thống phương Đông, đồng thời ông cũng tiếp nhận nhiệt tình, có hệ thống, nền văn hóa phương Tây. Ông là nhà văn đầu tiên ở Việt Nam dám mạnh dạn dùng kiến thức tâm lý học mà khai thác chiều sâu tế vi, phức tạp của tâm hồn con người. Từ lăng kính tâm lý đó, ông đặt ra những vấn đề xã hội. 2. Tiểu thuyết “Tố Tâm” – dấu son đầu tiên của quá trình hiện đại hóa thể loại Tóm tắt tiểu thuyết Tác phẩm kể về câu chuyện tình thơ mộng nhưng bi thương của đôi trai tài, gái sắc Đạm Thủy – Tố Tâm, qua lời dẫn truyện của nhân vật ký giả. Nghỉ hè, tại trường Đại học, nhân vật ký giả sang phòng bạn thân là chàng tân khoa Lê Thanh Vân, giỏi văn chương, biệt hiệu là Đạm Thủy. Chàng có chiếc hộp kỉ vật đề dòng chữ “Mấy mảnh di tình”. Biết bạn có ẩn tình riêng, ký giả hỏi về chiếc hộp. Được khơi đúng tâm trạng, Đạm Thủy kể lại chuyện tình đau buồn của mình… Một lần về quê, bị rơi mất ví dọc đường, Đạm Thủy đến trình quan huyện sở tại, được quan tiếp đãi nồng hậu. Trở lại trường, chàng được nhắn đến nhà bà Án, chị của quan, để nhận ví. Chàng kết thân với cậu Tân, con bà Án. Chính dịp này, chàng gặp và thầm yêu chị của Tân, nàng Nguyễn Thị Xuân Lan, cô gái đẹp nhất phố, nết na, hiền thục, tuy có phần kiêu kỳ. Nàng biết cả chữ Nho, chữ Tây, say mê văn chương. Vốn yêu thơ Đạm Thủy, nay biết mặt chàng, nàng thêm quyến luyến. Mỗi khi chàng đến chơi, hai người thích mạn đàm văn chương. Đạm Thủy đặt biệt hiệu cho nàng là Tố Tâm. Hai người dần cảm thấy không thể thiếu nhau. Bấy giờ, gia đình đã tính chuyện hôn nhân cho Đạm Thủy. Chàng đành viết thư kể sự thật với nàng. Nàng chủ động hẹn gặp, tỏ vẻ vui tươi, nhưng kỳ thực đau khổ. Đến nhà nàng bất chợt, Đạm Thủy càng hiểu tình yêu mãnh liệt của nàng. Từ đó, hai người ít gặp nhau, nhưng lại thường 1 xuyên gởi cho nhau những bức thư nhớ thương, say đắm. Đôi lần, họ hẹn nhau đi chơi vùng quê, gặp nhau ở bể Đồ Sơn. Họ càng có thêm những kỷ niệm đẹp. Tình yêu thêm nồng nàn, nhưng là một mối tình trong sáng, cao thượng, không hề pha sắc dục. Lúc này, mẹ Tố Tâm ốm nặng, gia đình buộc nàng lấy chồng. Nàng nhất quyết khước từ. Đạm Thủy, vì quá yêu, nên có ý tưởng cùng nàng trốn đi, xây hạnh phúc. Nhưng nghĩ tình gia đình, chàng bỏ ý định. Tố Tâm cũng can ngăn chàng. Tố Tâm tiếp tục bị thúc ép. Phần vì quá thương mẹ, lại thêm Đạm Thủy viết thư khuyên nhủ, nàng đành chịu lấy chồng. Trước ngày cưới, nàng hẹn gặp Đạm Thủy, trao chàng kỷ vật và khóc từ biệt. Nhận lá thư vĩnh biệt củaTố Tâm, Đạm Thủy đáp từ, tặng nàng mấy cành hoa lan mừng ngày cưới. Sau lễ cưới, nhân hội chùa Đồng Quang, hai người thoáng thấy nhau, nhưng nàng quay mặt đi. Lúc này, nàng đã ốm nặng. Về, biết mình không khỏi bệnh, nàng tiếp tục viết nhật ký cho Đạm Thủy. Nàng cũng kể sự thật với chồng. Rồi nàng qua đời, chỉ sau ba mươi sáu ngày lên xe hoa. Ngày đưa tang nàng, Đạm Thủy đau xót đến viếng, nhưng không dám xuất hiện. Hôm sau, chàng ra thăm mộ nàng, lấy áo mình đắp lên mộ. Trở lại thăm nhà bà Án, chàng được trao hộp kỷ vật, trong đó có quyển nhật ký của Tố Tâm. Đọc nhật ký, Đạm Thủy thương tiếc nàng, hối hận mà thành bệnh. Anh trai Đạm Thủy biết em suy sụp vì tình yêu nên kịp thời động viên, an ủi. Từ đó, Đạm Thủy quyết tâm học hành, lòng giữ hai điều thiêng liêng công danh sự nghiệp và mối tình nồng nàn, cao thượng với Tố Tâm. Thành tựu tác phẩm Hiểu theo nhận định của nhà phê bình Thiếu Sơn, ấn tượng đầu tiên, sau cùng, lớn nhất và bao quát nhất của Tố Tâm, đối với người đọc, vẫn chính là cái mới của nó. Nói đến cái mới trong văn học cũng chính là đề cập đến tính tiên phong, đột phá của nhà văn, về tư tưởng và quan điểm nghệ thuật. Nó được cụ thể hóa bằng tác phẩm nghệ thuật. Nó xuyên thấm vào từng tế bào nội dung và nghệ thuật của tác phẩm như đề tài, cốt truyện, chủ đề, nhân vật, kết cấu, nghệ thuật miêu tả, ngôn ngữ, nghệ thuật kể chuyện. Tố Tâm thể hiện tính chất hiện đại trong việc lựa chọn đề tài. Là một thể loại văn học gần gũi nhất với cuộc sống, tiểu thuyết lấy đề tài từ hiện thực. Do dung lượng lớn, nó có thể khai thác mọi chiều kích, khía cạnh của hiện thực. Bởi vậy, hiện thực trong tiểu thuyết bao giờ cũng là một cuộc sống toàn diện, phong phú và nhiều mặt. Đặc biệt, tiểu thuyết hiện đại quan tâm đến số phận con người cá nhân, với tính cách đa dạng và thế giới nội tâm cực kỳ phức tạp. Đề tài của Tố Tâm đã hướng theo yêu cầu này khai thác bối cảnh xã hội Việt Nam đầu thế kỷ. Tuy nhiên, Tố Tâm chỉ chọn một phạm vi nhỏ chuyện tình yêu trai gái. Tuy là vấn đề muôn thuở nhưng tình yêu trong Tố Tâm thuần túy là chuyện yêu đương, không pha tạp, không lồng vào bất cứ mâu thuẫn giai cấp, vấn đề xã hội nào. Nó lại mang một phẩm chất mới không hề nhuốm màu sắc dục. Có thể xem nó là một bản tình ca ngoài lễ giáo, thật mới mẻ, hiện đại của một lớp thanh niên trí thức rất trẻ, vào những thập niên đầu thế kỷ. Lớp thanh niên ấy được “thả lỏng” trong bầu không khí tự do yêu đương, tuy còn bị giam cầm trong lề luật của ý thức hệ phong kiến và chế độ đại gia đình. Tố Tâm xây dựng được cốt truyện khá mới mẻ, hiện đại. Trong tiểu thuyết hiện đại, cốt truyện là phương tiện để bộc lộ tính cách của nhân vật. Tính cách ấy càng nổi bật qua những biến cố chủ yếu trong cốt truyện. Ở Tố Tâm, các biến cố trong truyện đều nhằm khắc họa tính cách hai kiểu nhân vật một thanh niên trí thức Tây học và một thiếu nữ, con nhà gia giáo, sống theo lối mới. Cốt truyện hấp dẫn không nhờ tình tiết ly kỳ mà vì tâm lý nhân vật được khai thác đến tận cùng những ngóc ngách sâu kín của nó. Nó không theo trình tự truyền thống gặp gỡ – lưu lạc – đoàn viên. Theo kiểu hiện đại, nó kết thúc bằng bi kịch - bi kịch nhưng không đọng lại dư vị bi quan cho người đọc. Trái lại, bi kịch ấy đã làm rung chuyển nếp cảm, nếp nghĩ mòn xưa của người đọc thời bấy giờ. Sức mạnh ấy, các tiểu thuyết trước và cùng thời với Tố Tâm chưa hề có được. Tố Tâm đặt ra một chủ đề có sức tác động lớn đến người đọc khẳng định vị trí của cá nhân, quyền sống của con người, trước uy quyền còn khá kiên cố của lễ giáo phong kiến 2 khắc nghiệt. Nếu như trước đây, Truyện Kiều của Nguyễn Du chỉ là tiếng kêu thương, khát khao quyền sống, quyền hạnh phúc của con người, thì đến Tố Tâm, nó đã là lời khẳng định. Nó báo hiệu đã đến thời đại mà con người được quyền sống, được quyền chọn hạnh phúc, với tư cách con người cá nhân của mình. Tiểu thuyết Tố Tâm xây dựng được những hình tượng nhân vật mới mẻ, khá thuyết phục. Trong tác phẩm, các tính cách nhân vật có sự phát triển “tự thân”, như là trong cuộc đời thật. Đạm Thủy là hình ảnh một thanh niên trí thức Tây học còn Tố Tâm là cô gái mới, học chữ Tây, mê sưu tầm văn chương, biết làm thơ. Thân thế ấy khiến họ đến với nhau hết sức tự nhiên. Họ lấy thơ văn, một thú vui tao nhã, làm nhịp cầu giao cảm. Tình yêu của họ, vì thế, cũng trong sáng, thanh cao như thơ văn của họ. Nó nảy nở tự nhiên và khá tân thời. Tố Tâm dám chủ động viết thư cho người yêu, làm thơ tặng Đạm Thủy. Hai người tâm tình với nhau trong phòng riêng; lại còn giấu mẹ, hẹn nhau về ngắm cảnh nông thôn, ra chơi biển… Xây dựng hình tượng Tố Tâm và Đạm Thủy, tác giả đã hướng vào một lớp trí thức, đang chiếm tỉ lệ rất nhỏ trong xã hội. Tuy nhiên, họ sẽ là lực lượng chủ yếu của xã hội thành thị Việt Nam trong thập niên sau đó. Theo hướng này, Tố Tâm đã mang chức năng dự báo Tiểu thuyết Tố Tâm mang một kết cấu đặc sắc, so với các tiểu thuyết cùng thời. Ở đây, khái niệm “kết cấu” được hiểu là sự sắp xếp, tổ chức, xâu chuỗi tất cả bộ phận khác nhau trong tác phẩm theo một hệ thống, một trật tự nhất định. Nó tổ chức mối liên hệ giữa các yếu tố thuộc nội dung tác phẩm tính cách và hoàn cảnh, hành động và biến cố, . và các yếu tố khác thuộc hình thức bố cục, hệ thống ngôn ngữ, nhịp điệu, .. Ngoài cốt truyện, kết cấu còn bao gồm phần bình luận trữ tình phụ đề của tác giả, bố cục tác phẩm, . Kết cấu của Tố Tâm hình thành từ việc đan cài hai mảng hiện tại và quá khứ. Nó phá vỡ tính đơn tuyến quen thuộc. Chuyện chủ yếu thông qua không gian hồi tưởng và thời gian tâm lý. Những khi đôi bạn Đạm Thủy – Tố Tâm gặp nỗi buồn, hay có được niềm hạnh phúc ngây ngất, thời gian vật lý không còn, nhường chỗ cho thời gian tâm lý . Cũng về kết cấu, đó còn là sự sắp xếp, tổ chức mối liên hệ giữa tính cách nhân vật và hoàn cảnh sống. Nhân vật Tố Tâm sống theo lối mới, vì cô được học chữ Tây, được tự do tiếp xúc với báo chí, được giao tiếp với bạn bè khác giới. Nhưng Tố Tâm đau khổ tinh thần đến ốm chết, vì cô vẫn phải sống trong một đại gia đình còn giữ nền nếp gia phong, . Hay, hành động của Đạm Thủy, khi chinh phục Tố Tâm, rất hợp suy nghĩ, tâm lý một anh con trai trí thức Tây học luôn muốn khẳng định mình với người khác phái, hả hê khi chiếm lĩnh được lòng người đẹp, . Ngôn ngữ các nhân vật cũng hợp với tính cách vừa cũ vừa mới của họ. Trình tự tác phẩm được dắt dẫn tự nhiên theo mạch hồi tưởng, cảm xúc và diễn biến tâm lý của nhân vật Đạm Thủy. Nhà văn cũng mạnh dạn đem sự hồi tưởng của Đạm Thủy, những bức thư của Tố Tâm đan xen với câu chuyện hiện tại. Nó tạo nên ấn tượng mới lạ, sức cuốn hút đầy mê hoặc cho độc giả bấy giờ. Vì những lẽ đó, tác phẩm được xem là quyển “tiểu thuyết tâm lý” đầu tiên của Việt Nam. Tiểu thuyết Tố Tâm thành công ở nghệ thuật miêu tả. Đó là nghệ thuật khắc họa tâm lý nhân vật. Mọi trạng thái tâm lý đều có cơ sở, có quá trình hình thành hợp lý. Để gặp và yêu ngay Tố Tâm, tiềm thức của Đạm Thủy đã lưu giữ gương mặt ấy ngay từ nhà quan huyện. Còn Tố Tâm đáp lại ngay chân tình của Đạm Thủy, bởi nàng, vì yêu thơ, mà đã từng yêu người trong mộng, . Đó còn là nghệ thuật miêu tả thiên nhiên. Cảnh thiên nhiên trong Tố Tâm lần lượt hiện lên vô cùng sống động và rực rỡ. Thiên nhiên trong tác phẩm được khắc họa bằng ngòi bút tả chân tài hoa. Nó thoát khỏi mớ công thức tả cảnh ước lệ, đăng đối như ở một số truyện ngắn thời này. Cảnh thiên nhiên ít nhiều đã được cá thể hóa. Nhà văn tả thiên nhiên không phải chỉ để tả tình. Thiên nhiên xuất hiện như một lối thoát cho những tâm hồn lãng mạn. Các nhân vật tìm đến thiên nhiên như để nối kết lại trường giao cảm giữa những tâm hồn lãng mạn đang quá cô đơn, đang bị ý thức hệ phong kiến cầm tù. Tố Tâm thực sự khai phá một không gian mới, khoáng đạt, mở hướng cho các tác phẩm sau này xây dựng nên những hình tượng thiên nhiên đầy quyến rũ. 3 Tiểu thuyết Tố Tâm đạt thành công nhất định ở phương diện ngôn ngữ và nghệ thuật kể chuyện. Trong Tố Tâm, nhiều hình thức tổ chức ngôn ngữ được sử dụng đối thoại giữa các nhân vật, độc thoại nội tâm, ngôn ngữ người kể chuyện… Nhìn chung, ngôn ngữ trong Tố Tâm là một thứ ngôn ngữ chải chuốt, giàu cảm xúc, đầy chất trữ tình, chất thơ, . Nó mang đặc điểm của ngôn ngữ tiểu thuyết lãng mạn. Ra đời lúc quốc văn còn trong thời kỳ phôi thai, trình độ tiểu thuyết còn thấp kém, có được một trình độ diễn đạt như thế, Tố Tâm đáng được ghi nhận công lao làm giàu chữ quốc ngữ. Phần nghệ thuật kể chuyện trong Tố Tâm cũng đáng được đề cao. Dù hầu hết được kết nối qua những đoạn văn, lá thư . nhưng tác phẩm vẫn thừa sức lôi cuốn, làm say mê người đọc từ đầu đến cuối truyện. Hạn chế Tất nhiên, vì còn quá mới, so với hoàn cảnh xã hội và đời sống văn học, tác phẩm khó thoát khỏi những hạn chế, trong việc đặt và giải quyết vấn đề. Bản thân tác giả, người có gốc Nho học, cũng khó bề đoạn tuyệt với nếp tư duy, thói quen diễn đạt của lối văn chương truyền thống. Về nội dung, tác phẩm chưa xây dựng được điển hình cho một tầng lớp, một giai cấp. Bản thân Đạm Thủy chỉ là một cá nhân cô đơn. Bi kịch của Đạm Thủy thật cá biệt, so với nhân vật ký giả và bạn bè cùng hoàn cảnh xuất thân như anh. Ngoài tình yêu, Đạm Thủy hoàn toàn xa lạ với đời sống chính trị - xã hội, nghĩa là xa lạ với cái bối cảnh trực tiếp gây nên bi kịch cho tình yêu, hạnh phúc của mình. Bởi vậy, nếu người đọc mong muốn tiểu thuyết phải là bức tranh khái quát hiện thực, Tố Tâm lập tức bị cho là thiếu sức mạnh điển hình hóa. Bởi vậy, nếu ai đó đòi hỏi tác phẩm văn học phải đứng ở vũ đài đấu tranh giai cấp, Tố Tâm lập tức bị quy là một kiểu thoát ly hiện thực. Tất nhiên, chúng ta không thể đòi hỏi một tiểu thuyết lãng mạn phải chứa đựng nhiều chức năng xã hội. Nhưng giá như, ngoài cơ sở tâm lý, nhà văn còn dùng cơ sở xã hội để lý giải sự biến động trong đời sống tinh thần nhân vật thì ý nghĩa xã hội của tác phẩm còn lớn hơn nhiều. Thời bấy giờ, công chúng chưa mạnh dạn kết thành làn sóng ủng hộ tác phẩm, phải chăng, một phần cũng bởi điều này. Về nghệ thuật, một số sự kiện trong truyện còn dài dòng, dàn trải, nhất là các đoạn đối thoại, những phần trích dẫn thư từ, hay những câu thơ xướng họa, . Điều này làm giảm đi độ căng của truyện, ít nhiều gây cảm giác nhàm chán cho người đọc. Giá như, tác phẩm được gọt bớt một số trang, dòng thừa thãi. Ví dụ, những đoạn đối thoại giữa Đạm Thủy với thằng bé người ở, hay những chỗ trích thư từ, nhật ký của Tố Tâm. Phần lời văn, bởi tập trung miêu tả tầng lớp thượng lưu, lại được tác giả gọt giũa quá bóng bẩy nên khó hấp thu được lời ăn tiếng nói sống động của quần chúng nhân dân. Nó thiếu vắng vốn ngôn ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc, như người đọc đã từng gặp trong tiểu thuyết Hồ Biểu Chánh. Nhiều đoạn văn lại theo vết mòn xưa, dùng câu văn biền ngẫu, quá đăng đối, quá ràng buộc, khiến mạch văn thiếu phần co giãn, linh hoạt, thậm chí lê thê, nặng nề. Mặt khác, tác phẩm kể chuyện tình yêu thời hiện đại, nhưng nhà văn lại để đôi trai gái tân thời gởi cho nhau những câu đối, dòng thơ luật Đường khuôn sáo, hình ảnh cũ mòn “liễu ủ hoa sầu, năm canh giọt lệ, sương sa gió thổi, tuyết phủ mây mờ, .”. Điều đó khiến người đọc không khỏi liên tưởng về cuộc tình của những văn nhân tài tử thời phong kiến ngày xưa. Những nhà nho thủ cựu thấy nhân vật xa lạ với mình. Nhưng thanh niên trí thức Tây học lại thấy nhân vật dường như chưa hẳn là mình. Đôi chỗ, nhà văn, vì quá nôn nóng muốn dùng văn chương “gây nên một nền luân lý”, do đó, đã biến nhân vật Tố Tâm thành cái loa phát ngôn, thuyết lý cho đạo đức. Đây là một trong nhiều dẫn chứng “Em là phận gái, cái chức phẩm với đời, có cũng hay mà không cũng được, chả ai nghị luận gì, ai trách chi nữ nhi nan hóa, nhưng anh là bậc nam nhi hai vai nghĩa vụ, anh đừng làm như em mà giữ lấy một mối tình vô hy vọng. Anh là người có văn chương, có tư tưởng, anh nên nhớ rằng cái thân anh không phải của một mình anh, phải làm việc cho nhà, cho nước, cho xã hội .”. Người đọc thật khó bị thuyết phục bởi một cô gái đang đau khổ sụt sùi vì tình, lại bất ngờ tỉnh táo, nói những lời mang màu sắc giáo huấn trang nghiêm như thế! 4 Tuy nhiên, nhìn tổng thể, những hạn chế vừa nêu không làm mờ được vẻ đẹp sáng ngời của tác phẩm. Ta chỉ nên xem nó là hệ quả tất yếu của một quyển tiểu thuyết tâm lý đã xuất hiện quá sớm, so với bối cảnh thời đại. 3. Nhận xét chung Số phận tiểu thuyết Tố Tâm thật khá đặc biệt, từ lúc ra đời đến nay. Suốt mười năm đầu rong ruổi trong đời sống văn học, Tố Tâm luôn là một hiện tượng đáng luận bàn lắm kẻ khen, nhiều người chê, bao người kinh ngạc . Về sau này, mỗi khi nhắc đến tiểu thuyết Việt Nam hiện đại, bao giờ Tố Tâm cũng là hiện tượng được ưu tiên quan tâm, khảo sát, đánh giá. Có thể thấy, tính chất tiên phong, hiện đại của tác phẩm, trong lĩnh vực tiểu thuyết đầu thế kỷ XX, thực sự là điều không thể phủ nhận. Thành công của nó gắn liền với quá trình hiện đại hóa văn học. Nói cách khác, nếu không có quá trình hiện đại hóa văn học, chắc chắn không có Tố Tâm. Ngược lại, thành tựu tiểu thuyết sẽ còn khiếm khuyết, nếu quá trình hiện đại hóa văn học đầu thế kỷ XX không có Tố Tâm. Tố Tâm thật sự là một tác phẩm “có cứng mới đứng đầu gió”. Mặc cho thái độ tiếp nhận khác nhau, mặc cho bao nhiêu tiểu thuyết khác lần lượt chào đời trước công chúng, tác phẩm vẫn giữ địa vị tiên phong, xứng đáng mở đầu cho nền tiểu thuyết mới đầu thế kỷ XX, đồng thời mở màn cho trào lưu văn học lãng mạn của văn học Việt Nam hiện đại. Và hẳn nhiên, điều đó cũng gắn liền với tên tuổi Hoàng Ngọc Phách. Mỹ Tho - 2003 VPC TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH 1/ Nguyễn Đình Chú đồng chủ biên 2000, Văn học 11, NXB Giáo Dục. 2/ Trần Thanh Đạm 1992, Làm văn 12, NXB Giáo Dục. 3/ Phan Cự Đệ 2000, Tiểu thuyết Việt Nam hiện đại, NXB Giáo Dục. 4/ Phong Lê, 2001 Văn học Việt Nam hiện đại, NXB Đại học quốc gia Hà Nội. 5/ Hoàng Ngọc Phách 1988, Tố Tâm, NXB Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp. 6/ Trần Hữu Tá chủ biên 1998, Văn học 11, NXB Giáo Dục. 7/ Lê Trí Viễn 1978, Lịch sử Văn học Việt Nam – tập 4B, NXB Giáo Dục. 5 . Tiểu luận văn học TIỂU THUYẾT “TỐ TÂM” CỦA HOÀNG NGỌC PHÁCH TRONG BUỔI ĐẦU HIỆN ĐẠI HÓA VĂN HỌC VIỆT NAM VÕ PHÚC CHÂU 1. Tiểu thuyết “Tố Tâm” trong. qua hàng loạt tiểu thuyết của Hồ Biểu Chánh ở Nam bộ. Riêng về chất lượng, nó tự ngời sáng, qua tiểu thuyết đầu tay và duy nhất của Hoàng Ngọc Phách Tố Tâm. - Xem thêm -Xem thêm Tìm hiểu tiểu thuyết “Tố Tâm” của Hoàng Ngọc Phách, Tìm hiểu tiểu thuyết “Tố Tâm” của Hoàng Ngọc Phách,
tiểu thuyết tố tâm