• Bệnh phẩm đường hô hấp trên: Dịch ngoáy họng, Dịch ngoáy mũi, Dịch rửa mũi họng. • Bệnh phẩm đường hô hấp dưới: Dịch nội khí quản, Dịch màng phổi • Bệnh phẩm máu: Có thể máu toàn phần (3-5ml), hoặc huyết thanh (1-3ml) Lưu ý: Thời điểm lấy trong vòng 7 ngày
Nếu không lấy được mẫu ngoáy dịch tỵ hầu, có thể lấy một trong các mẫu bệnh phẩm đường hô hấp trên như dịch họng, dịch mũi. Hoặc mẫu bệnh phẩm đường hô hấp dưới: đờm, phế nang, dịch nội khí quản…Sau khi lấy mẫu, để chung 2 que mẫu đã lấy vào chung
Bước 2: cách xử trí mẫu. Cho trung bình 10 giọt (khoảng 300 µl) đệm phân tách vào ống phân tách rồi đặt lên giá đỡ. Nhúng đầu que lấy mẫu mã đã triển khai lấy mẫu ở bước 1 vào ống chiết; xoay và miết đầu que vào thành cùng đáy ống khoảng chừng 10 lần; Để đầu
Nhờ vào quánh tính kháng viêm, kháng khuẩn tự nhiên mà gừng có mặt trong rất nhiều bài thuốc trị bệnh đường hô hấp như ho khan kéo dài, ho bao gồm đờm, viêm họng, viêm thanh quản. Cách thực hiện. Cho 1/2 thìa nước cốt gừng vào trong ly sữa ấm cho nhỏ bé uống.
2. Bổ sung đủ nước cho cơ thể cũng là cách trị đau họng có đờm. Một cách trị đau họng có đờm đơn giản khác chính là cố gắng uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm. Nước ấm giữ cho cổ họng vừa đủ ẩm vừa giúp đờm dễ long ra, giảm cảm giác đau. Bên cạnh
cash. LabNova chuyên cung cấp các bộ dụng cụ phục vụ việc lấy mẫu dịch tỵ hầu và dịch hầu họng tại nhà để phục vụ cho việc gửi mẫu đến phòng thí nghiệm để phân tích bằng kỹ thuật PCR hoặc test kháng nguyên. HƯỚNG DẪN LẤY MẪU DỊCH HẦU HỌNG COVID-19 A. Bộ dụng cụ lấy mẫu ◻ Tăm bông lấy mẫu hầu họng que hầu họng ◻ Ống môi trường NovaMedia VTM ◻ Thanh đè lưỡi B. LẤY MẪU 1. Rửa tay và đeo găng tay 2. Vệ sinh tay bằng cồn 70°C và lấy que hầu họng ra khỏi túi 3. Hơi ngửa đầu về phía sau 4. Dùng dụng cụ đè nhẹ nhàng lưỡi để thấy a-mi-đan 5. Đưa tăm bông vào vùng hầu họng, miết và xoay tròn nhẹ 3 đến 4 lần tại khu vực 2 bên vùng a-mi-đan và thành sau họng để lấy được dịch C. Đóng gói 1. Chuyển que tăm bông vào ống chứa 3ml môi trường NovaMedia VTM để bảo quản 2. Cắt bỏ hoặc bẻ cán tăm bông cho phù hợp với độ dài của ống chứa môi trường 3. Đóng nắp và xiết chặt. Ghi các thông tin liên quan đến mẫu bệnh phẩm trên nhãn dán có sẵn 4. Rửa tay và sát trùng tay 5. Mang mẫu đến trung tâm xét nghiệm hoặc nơi chỉ định lấy mẫu và làm theo hướng dẫn vận chuyển mẫu sau khi lấy một cách an toàn và chính xác DOWNLOAD TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG HDSD Lấy mẫu dịch hầu họng Covid-19 VIDEO HƯỚNG DẪN Video hướng dẫn lấy dịch tỵ hầu, dịch hầu họng cho xét nghiệm Covid-19 Đăng nhập
Ráy tai có thể được lấy thủ công dùng nhiều dụng cụ khác nhau hoặc bằng cách rửa ống tai. Những người không phải bác sĩ chuyên khoa tai họng thường bắt đầu bằng phương pháp rửa nhiều hơn. Đôi khi cần cả hai phương pháp. Chất làm mềm ráy tai trước khi tiến hành thủ thuật có thể tạo thuận lợi cho cả hai phương pháp, nhưng thường được sử dụng với phương pháp rửa. Các triệu chứng do ráy tai bị ảnh hưởng, chẳng hạn như giảm thính lực, đau và ngứa tại chỗ, chóng mặt, hoặc cảm giác khó chịu về tình trạng tắc nghẽn taiHiếm gặp, không thể quan sát màng nhĩ ở trẻ bị đau tai và sốtRáy tai giúp hóa chua ống tai và làm ẩm da ống tai. Cả hai chức năng này đều giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và có vai trò quan trọng đối với sức khỏe ống tai ngoài. Vì lý do này, không nên thường xuyên lấy ráy tai. Chống chỉ định tuyệt đối Rửa và/hoặc sử dụng chất làm mềm ráy tai bị chống chỉ định nếu bệnh nhân có màng nhĩ không nguyên vẹn, cần phải nghi ngờ nếu bệnh nhân có tiền sử phẫu thuật xương chủm, tiền sử ống tai và không biết liệu khuyết tật màng nhĩ đã lành hẳn hay chưa, tiền sử chảy dịch tai, và/hoặc tiền sử đau tai khi nước thâm nhập vào taiLiệu pháp dùng thuốc chống đông Tình trạng suy giảm miễn dịch Đái tháo đường Trước khi xạ trị vùng đầu và cổ Hẹp ống tai, hoặc lồi xương Chất làm mềm ráy tai bị chống chỉ định nếu bệnh nhân dị ứng với chất chỉ định tương đối Bệnh nhân quá nhỏ hoặc không hợp tác mà không thể ngồi im trong lúc thực hiện thủ thuậtSẹo hoặc biến dạng vùng ống tai, chẳng hạn như do xạ trị hoặc phẫu thuật trước đây gây raNên giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa tai họng nếu cần gây mê toàn thân hoặc gây mê sâu hoặc khi việc lấy ráy tai khó khăn. Việc lấy ráy tai thường được thực hiện bởi người không phải bác sĩ chuyên khoa tai họng và thường là nguyên nhân của biến chứng do khám bệnh/điều trị. Chấn thương do khám bệnh/điều trị đối với ống tai hoặc màng nhĩ, gồm cả trường hợp thủng, có thể gây ra nhiễm trùng. Rách màng nhĩ có thể gây nhiễm trùng hoặc các vấn đề khác của tai giữa và tai trong, xương chủm, hoặc hệ thần kinh trung ương. Các triệu chứng kích thích nhiệt ví dụ, chóng mặt, nhịp tim chậm, buồn nôn có thể xảy ra nếu nước rửa tai không ấm bằng nhiệt độ cơ thể. Đối với cả phương pháp rửa lẫn lấy ráy tai thủ công Ống soi tai hoặc nguồn ánh sáng và mỏ vịtChất làm mềm ráy tai ví dụ, ví dụ docusate sodium không kê toa, 5 - 10% sodium bicarbonate, 3% hydrogen peroxide, triethanolamine, dầu ôliuĐối với trường hợp bơm nước vào tai Chậu đựng chất nônMiếng thấm nước, khăn, hoặc khăn ngănỐng thông 16-, 18-, hoặc 19-gauge với vài cm đường ống ví dụ, ống thông mạch bằng nhựa hoặc ống thông cánh bướm đã loại bỏ kimBơm tiêm từ 30 đến 60 mlDung dịch rửa Nước hoặc nước muối vô trùng ở nhiệt độ cơ thể hoặc cao hơn một chútĐôi khi, rượu isopropyl, nước nhỏ tai fluoroquinoloneĐối với phương pháp lấy thủ công Ống soi tai thủ thuật mở Móc bằng nhựa mềm, cùn hoặc thìa nạo ráy tai, móc nhỏ góc vuông, kẹpHút với đầu điều khiển bằng gón tay cái ví dụ, Baron kích thước 5 Fr Những bệnh nhân không có triệu chứng không nên lấy ráy nhỏ gây tê không có hiệu quả giảm khó chịu khi lấy ráy tai, và tiêm thuốc tê tại chỗ thì rất đau, do vậy cả hai không được sử bị phun nước được một số người sử dụng, tuy nhiên dòng nước từ những thiết bị này ngay cả khi cài đặt ở chế độ thấp vẫn có thể làm thủng màng nhĩ. Cần chiếu sáng phù hợp cho cả khi khám ống tai ban đầu lẫn thủ thuật lấy ráy tai thủ pháp bơm nước được ưu tiên dùng cho trường hợp là người lớn bị suy giảm trí tuệ bởi phương pháp này không yêu cầu bệnh nhân phải ngồi im tuyệt ráy tai thủ công có thể được ưu tiên dùng ở một số đối tượng người lớn bởi vì phương pháp này có thể nhanh hơn và hiệu quả hơn trong việc loại bỏ những khối lớn, cứng. Tuy nhiên, làm mềm bằng chất làm mềm ráy tai và bơm nước thường được thử trước và có thể giúp cho việc lấy ráy tai thủ công dễ dàng hơn. Màng nhĩ sâu từ 1 đến cm trong ống tai ở trẻ em và - 2 cm ở hầu hết người lớn. Tránh đưa dụng cụ vào tai sâu quá 8 mm để tránh gây tổn hại cho màng nhĩ. Tuyến tạo ra ráy tai chỉ nằm trong ống tai ngoài và chỉ xuất hiện ở vùng da có lông. Ráy tai sâu hơn trong tai thường là do bệnh nhân dùng bông tai đẩy vào đó. Điều quan trọng là điều chỉnh tư thế của bản thân quý vị và bệnh nhân của quý vị sao cho quý vị có tầm nhìn tối ưu vào ống tai và cả hai đều thoải mái. Đối với trường hợp bơm nước, cho bệnh nhân ngồi hoặc nửa ngồi nửa tựa có gối đỡ đầu. Nhờ bệnh nhân hoặc người phụ tá cầm chậu nôn bên dưới tai bệnh nhân và tựa vào cổ và má của bệnh với trường hợp lấy ráy tai thủ công, hãy đặt bệnh nhân nằm ngửa hoặc nửa nằm nửa tựa, có gối đỡ với trường hợp nhỏ chất làm mềm ráy tai, hãy đặt bệnh nhân nằm ngửa, đầu nghiêng và tai hướng lên trên sao cho thuốc duy trì ở trong tai. Cân nhắc đánh giá thính lực sàng lọc trước khi làm thủ thuật. Hướng dẫn bệnh nhân không di chuyển đầu, để giảm thiểu chấn thương có thể gây ra từ việc di chuyển đột ngột trong khi dụng cụ đang ở trong ống khi khám ống tai hoặc lấy ráy tai, nhẹ nhàng kéo hoặc nhờ trợ lý kéo tai ngoài lên và ra phía sau đối với người lớn hoặc kéo xuống và ra phía sau đối với trẻ em, để làm thẳng ống tai nếu bệnh có thể gặp phải một số khó chịu, nhưng quý vị phải dừng thủ thuật nếu thủ thuật gây đau và khám lại tai xem có dấu hiệu chấn thương không. Lấy ráy tai mềm hiệu quả bằng phương pháp bơm nước và/hoặc dụng cụ giống chiếc thìa, hay thìa ráy tai cứng dễ dàng hơn bằng móc ráy tai và dụng cụ móc tai ráy tai bằng cách hút sẽ hữu ích đối với ráy tai rất mềm và những mảnh ráy tai nhỏ nhưng lại không hiệu quả đối với nút ráy tai lớn, cứng hoặc bị ảnh hưởng. Bơm nước chỉ được thực hiện nếu không có các yếu tố rủi ro gây thủng màng nhĩ. Nhỏ chất làm mềm ráy tai và để nó phát huy tác dụng trong 15 - 30 dung dịch vào trong ống ống bơm khoảng chỉ cm vào trong ống tai và không được vượt quá vùng da có lông, nơi xác định chỗ giao nhau của xương-sụn của sọ.Nhờ trợ lý hoặc bệnh nhân cầm chậu nôn dưới tai để hứng chất dòng nước có áp lực vừa phải quanh ráy tai hoặc ở trên; ráy tai sau đó có thể bị đẩy ra ngoài do nước tích tụ đằng sau vị có thể cần thử nhiều quý vị có thể nhìn thấy màng nhĩ và nó dính một số chất bơm còn lại, quý vị có thể nhỏ vài giọt rượu isopropyl sau khi bơm nước để đẩy nhanh quá trình nước bay hơi. Nếu không có yếu tố nguy cơ gây thủng màng nhĩ, cân nhắc nhỏ chất làm mềm ráy tai và đợi 15 - 30 dụng các dụng cụ bằng cách quan sát trực tiếp; luồn dụng cụ qua đầu ống soi tai và mỏ thìa nạo hoặc dụng cụ hút để lấy ráy tai đối với ráy tai mềm hoặc móc đối với ráy tai cứng. Nếu cần, dùng kẹp để rút ráy tai ra. Nếu phải ngừng thủ thuật do đau, bệnh nhân cần tránh để nước vào tai trong vòng 1 tuần và được cấp thuốc nhỏ tai như hỗn dịch ciprofloxacin/corticosteroid để sử dụng hai lần một ngày trong 3 - 5 có theo dõi để đánh giá lại. Tránh dùng các thuốc nhỏ tai chứa neomycin, chất này gây viêm da tiếp xúc ở tối đa 20% số bệnh lại tai để đánh giá ống tai và màng tra lại thính vẫn còn dịch nước bơm nhưng không có hiện tượng thủng màng nhĩ, hãy nhỏ vài giọt thuốc nhỏ tai fluoroquinolone hoặc axit acetic để giúp phòng nhiễm trùng. Trong trường hợp nghi ngờ thủng màng nhĩ hoặc nếu đau trong quá trình thực hiện thủ thuật, cung cấp hỗn dịch ciprofloxacin/corticosteroid hoặc một loại kháng sinh fluoroquinolone khác và cảnh báo bệnh nhân về việc tiếp xúc với nước cho đến khi tai được đánh giá lại. Tránh để áp lực quá mức khi bơm. Chiếu sáng phù hợp và sự thoải mái của bệnh nhân là rất quan trọng.
Với các loại que test nhanh Covid-19 bằng nước bọt hoặc dịch mũi họng, các bạn có thể tự test hoặc giúp nhau lấy dịch xét nghiệm một cách đơn giản, độ chính xác cao. Đến nay, Bộ Y tế đã có công văn cho phép các địa phương, đơn vị dùng kết quả que test nhanh kháng nguyên để xác định ca mắc Covid-19. Các bước tự test nhanh, các bạn có thể tự test hoặc giúp nhau lấy dịch xét nghiệm một cách đơn giản, độ chính xác cao. Hướng dẫn dùng que test nhanh Covid-19 tại nhà chính xác nhất 1. Trước khi lấy mẫu Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng test nhanh của nhà sản xuất. Người lấy mẫu thực hiện vệ sinh, sát khuẩn tay. 2. Chuẩn bị lấy mẫu Lấy khay thử ra khỏi túi đựng và sử dụng càng nhanh càng tốt trong vòng 1 giờ. Đặt khay thử trên bề mặt phẳng sạch nằm ngang. Lấy que ngoáy tỵ hầu ra khỏi túi và tiến hành thu thập mẫu xét nghiệm. 3. Lấy mẫu bệnh phẩm Nếu lấy mẫu bệnh phẩm không đúng cách sẽ cho kết quả không chính xác. Lấy mẫu dịch tỵ hầu đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch tỵ hầu Tư thế ngồi lấy mẫu Ngồi yên, xì nhẹ dịch mũi vào khăn giấy, đầu nghiêng về phía sau một góc 70 độ. Đối với trẻ nhỏ Đặt ngồi trên đùi của cha/mẹ, lưng của trẻ đối diện với phía ngực cha/ mẹ. Cha/mẹ cần ôm trẻ giữ chặt cơ thể và tay trẻ. Yêu cầu cha/mẹ ngả đầu trẻ ra phía sau. - Cầm que lấy mẫu đưa nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay giúp que lấy mẫu đi dễ dàng vào sâu 1 khoảng bằng ½ độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. - Giữ que lấy mẫu tại chỗ lấy mẫu trong vòng 5 giây để đảm bảo dịch thấm tối đa. Từ từ xoay và rút que lấy mẫu ra và cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Các bước tự xét nghiệm tại nhà. Lấy mẫu dịch mũi đối với các bộ kit test yêu cầu lấy mẫu dịch mũi Tư thế người được lấy mẫu giống như lấy mẫu dịch tỵ hầu. - Cầm que lấy mẫu nhẹ nhàng đưa vào mũi sâu khoảng 2 cm, xoay que lấy mẫu vào thành mũi trong khoảng 3 giây. - Sau khi lấy xong 1 bên mũi thì dùng đúng que lấy mẫu này để lấy mẫu với bên mũi còn lại và thao tác như lỗ mũi thứ nhất. Nhẹ nhàng xoay và rút que mẫu ra rồi cho vào ống đã chứa sẵn đệm chiết mẫu. Lấy dịch bằng nước bọt Mở ống đựng đã được cấp sẵn, di chuyển lưỡi bên trong họng của bạn để giúp nước bọt tích tụ lại trong họng. Để miệng vào đầu mở của ống và nhổ toàn bộ nước bọt ứ trong miệng vào trong ống. Lập lại việc lăn cuộn lưỡi trong miệng, cho đến khi thu thập được tối thiểu 2 mL nước bọt vào ống đựng mẫu, khoảng phân nửa phần vạch ml, vạch sẵn trên ống. Lưu ý, trước khi lấy mẫu nước bọt xét nghiệm, người được lấy mẫu cần không uống hoặc ăn ít nhất một giờ, thả lỏng vùng má và xoa nhẹ nhàng trong 15-30 giây với ngón tay. Sau đó, mẫu nước bọt thu thập được hòa cùng dung dịch do nhà sản xuất cung cấp sẵn và cho vào khay thử, cho kết quả sau 15 phút. Cách thức này tương tự loại kit test dịch tỵ hầu. Test nhanh Covid-19 qua dịch nước bọt 4. Tách chiết mẫu - Nhúng đầu que lấy mẫu vào ống chiết. Xoay và miết đầu que vào thành và đáy ống 10 lần. - Để đầu que ngâm trong dung dịch 1 phút. Bóp 2 thành ống ép vào đầu que. Từ từ xoay que và ép đầu que khi rút để thu dịch càng nhiều càng tốt. Đậy chặt ống bằng nắp nhỏ giọt. - Lắc mạnh ống theo chiều ngang 10 lần để trộn đều mẫu. Tránh để dung dịch chạm tới đầu lọc trong nắp nhỏ giọt. Nhỏ 3 giọt mẫu chiết từ ống vào ô nhận mẫu S của khay thử và bắt đầu đếm thời gian. 5. Đọc kết quả Tùy theo hướng dẫn của từng loại sinh phẩm thời gian đọc kết quả khác nhau. Thông thường thời gian đọc kết quả từ 15-30 phút. Không được đọc kết trước hoặc sau thời gian quy định của hướng dẫn sinh phẩm. Kết quả Âm tính Chỉ xuất hiện vạch chứng C vạch đỏ. Kết quả Dương tính Xuất hiện cả vạch chứng C và vạch kết quả T. Kết quả Không có giá trị Cả vạch chứng C và vạch kết quả T không xuất hiện hoặc chỉ xuất hiện vạch kết quả T. Cần lưu ý, nếu vạch chứng C không xuất hiện có thể do thiếu mẫu hoặc khay thử bị hỏng. Lúc này, phải thực hiện lại test thử xét nghiệm hoặc liên hệ với cơ quan y tế để được tư vấn hỗ trợ. 6. Thu gom và xử lý vật liệu xét nghiệm đã sử dụng Tất cả các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng được xem như là chất thải lây nhiễm, cần thu gom và xử lý đúng quy định. Không cho chung các vật liệu xét nghiệm đã qua sử dụng vào rác thải sinh hoạt thông thường. Để có kết quả chính xác khi tự test nhanh Covid-19 tại nhà cần lưu ý điều này Để có được kết quả chính xác, cũng như đảm bảo an toàn phòng chống dịch, người tự làm xét nghiệm test nhanh Covid- 19 tại nhà cần phải làm gì?
Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Thạc sĩ, Bác sĩ Trần Thị Vượng - Bác sĩ Xét nghiệm vi sinh - Khoa Xét nghiệm - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Hải Phòng. Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm là kỹ thuật lấy một lượng máu, dịch tiết, chất thải hoặc tổ chức mô của bệnh nhân chuyển đến khoa xét nghiệm. Các kết quả xét nghiệm có ý nghĩa rất quan trọng trong chẩn đoán điều trị chăm sóc bệnh nhân. Độ chính xác của kết quả xét nghiệm phụ thuộc nhiều vào quy trình lấy mẫu bệnh phẩm, bảo quản và vận chuyển bệnh phẩm. Do vậy cần lưu ý và tuân thủ cách lấy mẫu bệnh phẩm và quy trình xử lý bệnh phẩm xét nghiệm để có kết quả xét nghiệm chính xác Nguyên tắc lấy mẫu bệnh phẩmViệc lấy mẫu bệnh phẩm xét nghiệm vô cùng quan trọng, quyết định tới chất lượng mẫu bệnh phẩm trong xét nghiệm giải phẫu bệnh và tế bào, ảnh hưởng rất nhiều tới kết quả chẩn đoán. Dù là mẫu tế bào, mẫu dịch hay mô thì khi thực hiện lấy mẫu bệnh phẩm cần đảm bảo các yếu tố Lấy trúng và lấy trúng Lấy bệnh phẩm ở đúng vùng tổn thương Lấy đủ Lấy đủ thành phần, đủ số lượng mẫu bệnh phẩm cần thiết để chẩn mẫu bệnh phẩm thường được thu thập là mẫu máu, dịch mũi, dịch tỵ hầu, dịch hầu họng, dịch rửa mũi, súc họng, dịch phế quản, dịch phế nang, đờm, dịch não tủy, dịch nội khí quản, dịch phết trực tràng, phân, tinh dịch, nước tiểu, nước bọt, nốt phỏng, mảnh sinh thiết với các bệnh phẩm xét nghiệm vi sinh thì có thêm các nguyên tắc thêmLấy bệnh phẩm đúng thời điểmLấy theo đảm bảo vô trùng với những bệnh phẩm ở vị trí vô trùngLấy bệnh phẩm trước khi dùng kháng sinhGửi bệnh phẩm đến khoa xét nghiệm càng sớm càng tốt, trong vòng 2h. Lấy bệnh phẩm máuTùy mục đích xét nghiệm như xét nghiệm hóa sinh, huyết học hay cấy máu thì sẽ yêu cầu dụng cụ chứa mẫu, ống chứa mẫu riêng. Ví dụ lấy máu để xét nghiệm công thức máu thì cần lấy vào ống tím có chất chống đông là EDTA, hóa sinh và miễn dịch vi sinh thì dùng ống chống đông Heparin, còn cấy máu tìm vi khuẩn thì cần lấy máu vào chai cấy máu chuyên biệt. Lấy mẫu dịch ngoáy họng làm xét nghiệm Lấy mẫu dịch tỵ hầuBước 1 Yêu cầu người bệnh ngồi yên, hơi ngửa mặt. Nếu là trẻ nhỏ thì cần có người lớn 2 Người lấy mẫu bệnh phẩm nghiêng đầu bệnh nhân ra sau khoảng 70 độ, đỡ tay phía sau cổ bệnh 3 Tay còn lại đưa tăm bông nhẹ nhàng vào mũi, vừa đẩy vừa xoay tăm bông đi nhẹ vào khoảng 1⁄2 độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Giữ tăm bông tại vị trí lấy mẫu dịch trong vòng 5 giây để lấy đủ dịch thấm tối 4 Từ từ xoay và rút tăm bông ra. Đặt que tăm bông đã thấm dịch vào trong tuýp chứa 3ml môi trường vận chuyển và đem đi bảo Lấy mẫu dịch nội khí quảnBước 1 Chỉ áp dụng cho những bệnh nhân đang thở máy và đặt nội khí quảnBước 2 Dùng ống hút dịch đặt theo đường nội khí quản, và dùng bơm tiêm hút dịch nội khí quản theo đường ống đã 3 Chuyển dịch nội khí quản vào tuýp nhựa chứa môi trường vận chuyển vi Lấy mẫu dịch ngoáy trực tràng và mẫu phânBước 1 Yêu cầu người bệnh nằm nghiêng 1 bên sang trái, gập đùi sát 2 Thấm ướt tăm bông bằng nước muối vô trùng, luồn tăm bông qua khỏi cơ vòng hậu môn và xoay nhẹ 3 Rút tăm bông ra và kiểm tra để bảo đảm đầu tăm bông có dính phân. Nếu là phân sệt thì lấy khoảng 4-5g bằng đầu ngón tay cái, nếu là phân lỏng thì lấy khoảng 5ml bệnh 4 Đặt tăm bông vào tuýp chứa môi trường vận chuyển và bảo quản. Lưu ý nhớ bẻ phần trên tăm bông để không chạm vào tuýp và xoáy chặt Lấy mẫu dịch não tủyRiêng mẫu dịch não tủy phải cần nhân viên y tế có kinh nghiệm lâu năm lấy mẫu. Dịch não tủy sẽ được hứng trực tiếp vào các tuýp có nắp xoáy. Thường sẽ cần ít nhất 0,5 ml dịch não tủy trong một tuýp và thu thập ra làm 3 tuýp riêng biệt. Công đoạn lấy mẫu dịch não tủy Lấy mẫu nước tiểuBước 1 Bệnh nhân được hướng dẫn cụ thể cách lấy mẫu nước tiểu. Người bệnh nên rửa qua cơ quan sinh dục ngoài bằng xà phòng, nước muối hoặc nước sạch trước khi lấy 2 Dùng lọ để lấy nước tiểu và chỉ lấy nước tiểu vài giây sau khi bắt đầu. Bệnh nhân đi tiểu trực tiếp vào lọ nhựa, tránh không chạm vào bên trong hoặc vành của lọ 3 Nhân viên y tế dán nhãn lọ đựng nước tiểu. Bảo đảm lọ đựng nước tiểu sẽ không bị rò Lấy nốt phỏng, vảy trên daĐối với vảy da, nhân viên y tế lấy vảy da tại nơi tổn thương vết loét chuyển vào dung dịch Phosphate buffered saline PBS hoặc nước muối sinh với dịch tại nốt phỏng, nhân viên thực hiện theo các bướcBước 1 Dùng bông thấm cồn lau sạch nhẹ nhàng vùng da quanh các nốt 2 Làm vỡ các nốt phỏng hoặc miết nhẹ đầu tăm bông, lấy mẫu bệnh phẩm vùng viền hoặc đáy của tổn 3 Đặt que tăm bông có bệnh phẩm vào môi trường vận chuyển, vặn chặt nắp và bảo khi lấy mẫu bệnh phẩm làm xét nghiệm, cần ghi rõ họ tên, tuổi, số giường, tên khoa vào ống đựng bệnh phẩm của người bệnh trước khi gửi đến phòng xét nghiệm. Sau đó nhân viên y tế ghi thông tin vào bệnh án bao gồm ngày, giờ thực hành kỹ thuật, tình trạng bệnh nhân trước, trong và sau khi thực hiện kỹ thuật, ký tên xác nhận. Hình ảnh vảy trên da 2. Quy trình bảo quản mẫu bệnh phẩm Sau khi lấy mẫu bệnh phẩm, bệnh phẩm cần được bảo quản đúng quy trình bởi nếu bảo quản sai có thể gây ảnh hưởng đến kết quả xét phẩm tế bào phết lam cần được để khô hoàn toàn trước khi vận chuyển, tránh sự ẩm mốc, bám bẩn vào lam kính, nhất là mặt lam có bệnh phẩm. Nên dùng hộp inox có rãnh để cố định 2 đầu lam kính, tránh rơi vỡ, va đập trong quá trình vận chuyển. Lam kính và lọ đựng bệnh phẩm cần dán đúng mã, ghi đầy đủ thông tin nhận biết để tránh nhầm phẩm dịch cần được đựng trong lọ chịu được va đập, có nắp đậy để tránh tràn đổ và mất bệnh phẩm. Không cần cố định bằng formol nếu được phết lam trong vòng 12h. Nếu bảo quản bệnh phẩm trong tủ lạnh 2 - 4 độ C thì để được trong vòng 72h. Nếu cần bảo quản thời gian dài có thể cố định bằng Ethanol 50% tỷ lệ 11 tùy theo thể tích. Bệnh phẩm là mẫu mô sinh thiết hoặc bệnh phẩm mổ cũng cần phải được cố định bằng formol ngay sau khi lấy. Formol giúp ngấm nhanh vào các tổ chức, tế bào, giúp bảo toàn hay chỉ làm thay đổi rất ít cấu trúc cơ bản của tổ chức và tế bào, chống lại sự tiêu hủy do men nội bào và chống được sự nhiễm trùng. Bệnh phẩm được bảo quản theo quy trình 3. Lưu ý khi thực hiện xét nghiệm Việc thu thập lấy mẫu bệnh phẩm phải bảo đảm an toàn cho người lấy mẫu, người được lấy mẫu, nhân viên y tế và những người xung quanh. Trước khi tiến hành lấy mẫu cần chuẩn bị dụng cụ lấy mẫu phù hợp, xác nhận và điền đầy đủ thông tin bệnh Đảm bảo an toàn cho người lấy mẫuLựa chọn và sử dụng trang thiết bị bảo hộ cá nhân phù hợp găng tay, khẩu trang, quần áo bảo hộ.. khuẩn tay trước và sau khi lấy mẫu tiếp xúc với bệnh phẩm.Được đào tạo/ tập huấn kỹ năng lấy mẫu chuyên nghiệp, thành hiện đúng quy trình lấy mẫu bệnh phẩm theo quy dọn và xử lý dụng cụ đúng quy Đảm bảo an toàn cho người được lấy mẫuSử dụng dụng cụ lấy mẫu dùng 01 trùng dụng cụ trước khi lấy mẫu bệnh khuẩn trước dụng cụ bằng mẫu ở khu vực riêng biệt, riêng tư, đảm bảo sạch An toàn cho nhân viên y tếThực hiện đóng gói, bảo quản, vận chuyển mẫu bệnh phẩm phù hợp. Phòng xét nghiệm tại Bệnh viện Vinmec An toàn cho những người xung quanh cộng đồngThu gom và xử lý chất thải bệnh phẩm từ phòng xét nghiệm theo cách phù nhiễm thích lý sự cố tràn đổ nếu có đúng quy nhiều yếu tố sẽ ảnh hưởng tới kết quả xét nghiệm thu được. Tuy nhiên, cách lấy mẫu, bảo quản và vận chuyển mẫu là 3 yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng mẫu bệnh phẩm và ảnh hưởng chính tới kết quả chẩn đoán. Để đặt lịch khám tại viện, Quý khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY. Tải và đặt lịch khám tự động trên ứng dụng MyVinmec để quản lý, theo dõi lịch và đặt hẹn mọi lúc mọi nơi ngay trên ứng dụng. XEM THÊM Vì sao xét nghiệm tái dương tính ở bệnh nhân Sars-cov 2 Nhiễm Covid với chỉ số xét nghiệm PCR CT 31,33 có sao không? Trẻ 6 tuổi đau bụng quanh rốn kèm nôn có nguy cơ mắc bệnh gì?
MẪU BỆNH PHẨM Bệnh phẩm nghi nhiễm nCoV phải được thu thập bởi Bác sĩ lâm sàng Bệnh phẩm thu thập bao gồm ít nhất 2 mẫu bệnh phẩm gồm 01 mẫu bệnh phẩm đường hô hấp và 01 mẫu máu trong số các loại mẫu dưới đây Bệnh phẩm đường hô hấp trên + Dịch tỵ hầu và dịch họng + Dịch súc họng Bệnh phẩm đường hô hấp dưới + Đàm + Dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi…; + Tổ chức phổi, phế quản, phế nang. Mẫu máu toàn phần 3-5 ml + Mẫu máu giai đoạn cấp; + Mẫu máu giai đoạn hồi phục sau 14-21 ngày sau khi khởi bệnh. THỜI ĐIỄM THU NHẬN BỆNH PHẨM Loại bệnh phẩm Thời điểm thích hợp thu thập Bệnh phẩm đường hô hấp trên dịch tỵ hầu và dịch họng; dịch súc họng Tại ngày 0 đến ngày 7 sau khi khởi bệnh Bệnh phẩm đường hô hấp dưới dịch phế nang, dịch nội khí quản, dịch màng phổi… Tại ngày 0 đến ngày 14 sau khi khởi bệnh Mẫu máu giai đoạn cấp Tại ngày 0 đến ngày 7 sau khi khởi bệnh Mẫu máu giai đoạn hồi phục Tại ngày 14, 21 sau khi khởi bệnh Tổ chức phổi, phế nang Trong trường hợp có chỉ định CHUẨN BỊ DỤNG CỤ Xét nghiệm – Que tăm bông vô trùng – Ống môi trường vận chuyển chứa 2-3ml – Lọ nhựa đóng gói bệnh phẩm – Ống nghiệm vô khuẩn có hoặc không có chất chống đông – Bình lạnh bảo quản mẫu Lâm sàng – Cây đè lưỡi – Băng, gạc có tẩm chất sát trùng – Dây garo, bông, cồn – Cồn sát trùng, bút ghi… – Quần áo bảo hộ – Kính bảo vệ mắt – Găng tay – Khẩu trang N95 – Ống tiêm 10 ml, vô trùng SỬ DỤNG QUẦN ÁO BẢO HỘ Trước khi lấy mẫu mặc Sau khi lấy mẫu cởi Khẩu trang N95 Găng tay – lớp thứ hai Mũ Áo Kính bảo hộ Quần Q uần Ủng Áo Kính bảo hộ Găng tay – lớp thứ nhất Mũ Găng tay – lớp thứ hai Khẩu trang N95 Ủng Găng tay – lớp thứ nhất LIÊN HỆ GỬI MẪU 1. Điền phiếu điều tra trường hợp mắc bệnh nCoV, phiếu yêu cầu xét nghiệm. 2. Scan phiếu điều tra cúm gửi đến Trung tâm kiểm soát bệnh tật qua email ncov2019tphcm – BS. Lê Hồng Nga 0979776110 – Sau khi được đồng ý Gửi mẫu đến viện Pasteur Tp. HCM BS. Thinh 0938788749 3. Mời hội chẩn BV Nhiệt Đới TP. HCM theo quy định bình thường. – Trong giờ LH Phòng KHTH. – Giờ trực LH trực Lãnh đạo – Sau khi được đồng ý Gửi mẫu đến BV Nhiệt Đới TP. HCM. Bắt buộc phải gửi mẫu đến viện Pasteur Giải thích cho bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân về mục đích của việc lấy mẫu xét nghiệm Hoàn tất phiếu điều tra trường hợp mắc bệnh nCoV, phiếu yêu cầu xét nghiệm Chuẩn bị đầy đủ dụng cụ thu thập bệnh phẩm theo loại bệnh phẩm và phải có thông tin nhận dạng ống đựng bệnh phẩm gồm họ tên, tuổi địa chỉ, loại bệnh phẩm, ngày lấy mẫu trên tuýp đựng bệnh phẩm Sử dụng đầy đủ trang bị bảo hộ cá nhân Chú ý kiểm tra môi trường vận chuyển trước khi sử dụng cho thu thập bệnh phẩm, nếu có dấu hiệu bất thường như vẩn đục, thay đổi màu sắc so với ban đầu thì không sử dụng Khoa Xét nghiệm kiểm tra trước khi chuyển lên khoa lâm sàng KỸ THUẬT LẤY BỆNH PHẨM – Dịch tỵ hầu và dịch họng sử dụng 02 tăm bông cho 02 loại bệnh phẩm – Lấy đồng thời dịch ngoáy họng và ngoáy mũi của bệnh nhân – 02 tăm bông cho 02 loại bệnh phẩm để chung vào ống môi trường vận chuyển Dịch ngoáy họng – Yêu cầu bệnh nhân há miệng to – Dùng dụng cụ đè nhẹ nhàng lưỡi bệnh nhân – Đưa tăm bông vào vùng hầu họng, miết và xoay tròn nhẹ 3 đến 4 lần tại khu vực 2 bên vùng a-mi-đan và thành sau họng để lấy được dịch và tế bào vùng họng – Cắt bỏ cán tăm bông cho phù hợp với độ dài của ống chứa môi trường – Chuyển que tăm bông vào ống chứa 3ml môi trường vận chuyển để bảo quản – Vặn nắp ống môi trường vận chuyển Lưu ý đầu tăm bông phải nằm ngập hoàn toàn trong môi trường vận chuyển Dịch tỵ hầu – Yêu cầu bệnh nhân ngồi yên, mặt hơi ngửa, trẻ nhỏ thì phải có người lớn giữ. – Người lấy bệnh phẩm nghiêng đầu bệnh nhân ra sau khoảng 70o, tay đỡ phía sau cổ bệnh kia đưa nhẹ nhàng tăm bông vào mũi, vừa đẩy vừa xoay giúp tăm bông đi dễ dàng vào sâu 1 khoảng bằng ½ độ dài từ cánh mũi đến dái tai cùng phía. Lưu ý nếu chưa đạt được độ sâu như vậy mà cảm thấy có lực cản rõ thì rút tăm bông ra và thử lấy mũi bên kia. Khi cảm thấy tăm bông chạm vào thành sau họng mũi thì dừng lại, xoay tròn rồi từ từ rút tăm bông ra – Giữ tăm bông tại chỗ lấy mẫu trong vòng 5 giây để đảm bảo dịch thấm tối đa. – Từ từ xoay và rút tăm bông ra. – Cắt bỏ cán tăm bông cho phù hợp với độ dài của ống chứa môi trường – Que tăm bông sau khi lấy dịch ngoáy mũi sẽ được để chung vào ống môi trường chứa que tăm bông lấy dịch ngoáy họng. – Đóng nắp, xiết chặt, bọc ngoài bằng giấy thắm. – Bảo quản mẫu trong điều kiện nhiệt độ 2-8°C trước khi chuyển về phòng xét nghiệm của Viện Pasteur. Lưu ý Đối với trẻ nhỏ đặt ngồi trên đùi của cha/mẹ, lưng của trẻ đối diện với phía ngực cha mẹ. Cha/mẹ cần ôm trẻ giữ chặt cơ thể và tay trẻ. Yêu cầu cha/mẹ ngã đầu trẻ ra phía sau. Dịch súc họng Bệnh nhân được súc họng với 10 ml dung dịch rửa nước muối sinh lý. Dịch súc họng được thu thập vào cốc hoặc đĩa petri và pha loãng theo tỷ lệ 12 trong môi trường vận chuyển để bảo quản. Dịch nội khí quản Bệnh nhân khi đang thở máy, đã được đặt nội khí quản. Dùng 1 ống hút dịch, đặt theo đường nội khí quản và dùng bơm tiêm hút dịch nội khí quản theo đường ống đã dịch nội khí quản khoảng 3ml vào ống chứa môi trường vận chuyển. Lấy mẫu máu Sử dụng bơm kim tiêm vô trùng lấy 3-5ml máu tĩnh mạch, chuyển vào tuýp chứa có chất chống đông EDTA đối với mẫu máu toàn phần bảo quản ở nhiệt độ 4°C trong vòng 24 giờ. ĐÓNG GÓI BỆNH PHẨM, VẬN CHUYỂN ĐẾN PHÒNG XÉT NGHIỆM – Đóng gói bệnh phẩm vào dụng cụ có sẳn do khoa Xét nghiệm cung cấp – Cho tuýp môi trường có chứa bệnh phẩm vào hộp nhựa, vặn chặt nắp hộp – Đặt hộp nhựa vào trong hộp giấy, đậy chặt nắp hộp – Đặt hộp vào túi nhựa buôc chặt – Cho vào bình lạnh chuyển ngay đến khoa Xét nghiệm – Tuyệt đối tránh để tuýp bệnh phẩm bị đổ, vỡ, lộn ngược trong quá trình vận chuyển. THÙNG VẬN CHUYỂN MẪU TẠI BỆNH VIỆN TIM TÂM ĐỨC ĐÓNG GÓI THEO NGUYÊN TẮC 3 LỚP Lớp thứ 1 Ống/lọ chứa mẫu trực tiếp. – Ống phải chắc chắn và có nắp kín. – Đảm bảo nắp ống đựng mẫu không bị kênh khi chứa mẫu – Và phải có thông tin nhận dạng trên ống tên, tuổi, địa chỉ và ngày lấy mẫu. Lớp thứ 2 Hộp/túi chứa các ống đựng mẫu – Hộp/túi phải chắc chắn, – Kín tuyệt đối – Và có khả năng hấp thụ dung dịch nếu ống mẫu bị đổ/vỡ. Lớp thứ 3 Thùng/hộp chứa các hộp có ống mẫu bệnh phẩm. – Thùng nên là loại có lớp vỏ xốp và lớp vỏ bìa cứng bên ngoài. – Thùng phải chắc chắn, có khả năng cách nhiệt. – Khi vận chuyển mẫu phải đảm bảo thùng chứa bệnh phẩm phải được đặt chắc chắn, tránh va đập. – Bên ngoài thùng có thể đính kèm phiếu yêu cầu xét nghiệm không để chung phiếu với bệnh phẩm hoặc có thể để giữa lớp vỏ xốp và lớp vỏ bìa cứng đặt trên nắp thùng xốp rồi mới đóng lớp bìa cứng. THÙNG VẬN CHUYỂN MẪU THEO TIÊU CHUẨN QUỐC TẾ KHỬ TRÙNG DỤNG CỤ VÀ TẨY TRÙNG KHU VỰC LẤY MẪU – Toàn bộ trang phục bảo hộ được cho vào 1 túi ni lông chuyên dụng dùng cho rác thải y tế có khả năng chịu được nhiệt độ cao, cùng với các dụng cụ bẩn. – Sử dụng găng tay và khẩu trang mới – Buộc chặt và sấy ướt tại nhiệt độ 120°C/30 phút trước khi loại bỏ cùng với rác thải y tế khác hoặc có thể đốt tại lò rác – Rửa tay bằng dung dịch rửa tay theo quy trình rửa tay thường quy – Tẩy trùng bằng chloramin 0,1% toàn bộ các dụng cụ và khu vực lấy mẫu; thùng lạnh dùng cho vận chuyển bệnh phẩm đến khoa Xét nghiệm
cách lấy dịch ngoáy họng